ادبيات جنگ براي كودكان و نوجوانان آري يا نه؟/عباس جهانگيريان

نوشتن براي كودكان در زمينه ادبيات جنگ در صورتي معقول و منطقي است كه با توجه به ظرايف و لطايف روحي كودكان باشد از اين رو بايد در پرداختن به اين موضوع به مسائل پشت جبهه كه در ارتباط با جنگ رخ داده است، نگاه شود. اگرچه در حوزه نوجواني و ادبيات نوجوان مي توان بسياري از واقعيات جامعه را به او منتقل كرد و از آنجا كه وي ناگزير از مواجهه با بسياري از واقعيت هاست، طرح مسائلي چون سقوط موشك بر سر نوجوانان كمتر اشكال دارد. با وجود اين مي بينيم كه حتي در ادبيات نوجوانان هم بايد طرح اين مسائل به گونه اي باشد كه نظام فكري و روحي آنان را مختل نكند. مضاميني مثل ايثار، جنگ و دفاع مقدس، مضاميني هستند كه اگر چه طرح آنها در دنياي بزرگسالان به سادگي ممكن است اما در دنياي كودكان نمي توان نسبت به 17 طرح آنها بي گدار عمل كرد. پس بهتر است ما بين كودكي و نوجواني پيوسته مرزي را قائل شويم. چرا كه كودك براي رشد طبيعي خود نيازمند يك فضاي روحي امن را در قالب هاي ديگري به غير از « ايثار » است. با اين وجود مي توان مفاهيمي مثل ادبيات جنگ به بچه ها منتقل كرد و اين موضوعي است كه خوشبختانه اخيراً توسط پذيرفته شده است. پس ما بايد در نگارش ادبيات جنگ براي كودكان « بنياد شهيد » صرفاً به جنبه هاي سايه اي و نه اصلي جنگ بپردازيم. چرا كه متاسفانه بسياري از جنبه هاي جنگ مثل جوانمردي، گذشت، ايثار در حال كم رنگ شدن است و وظيفه ادبيات به عنوان وسيله اي براي اهداء خوراك فكري به بچه ها اين است كه به اين مسائل هم بپردازد.
(شاهد انديشه
فصلنامه فرهنگي و پژوهشي
نشريه تخصصي معاونت پژوهش و ارتباطات فرهنگي)